Na meer dan 500 dagen arbitraire detentie zit humanitair leider Mustapha Djemali nog steeds gevangen. Op 16 oktober 2025 heeft een rechtbank opnieuw het verzoek van zijn advocaten afgewezen om hem vrij te laten uit voorlopige hechtenis.

Meneer Djemali, een 81-jarige Zwitsers-Tunesische humanitaire hulpverlener is directeur-generaal van de Tunesische Raad voor Vluchtelingen (CTR), een niet-gouvernementele humanitaire organisatie die helpt bij het beheer van asielaanvragen en de autoriteiten ondersteunt bij het ontwikkelen van duurzame oplossingen voor vluchtelingen in Tunesië. De CTR is een belangrijke uitvoerende partner van de Hoge Commissaris voor Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR). Voordat hij de CTR oprichtte, bekleedde Djemali meer dan 20 jaar leidinggevende functies bij de UNHCR.

Hij werd op 3 mei 2024 gearresteerd in het kantoor van de CTR en de volgende dag werd hij gevangengenomen samen met Abderrazek Krimi, uitvoerend directeur van de CTR. Beiden werden op 7 mei 2024 in voorlopige hechtenis geplaatst.

Volgens de Tunesische wetgeving is voorlopige hechtenis enkel toegestaan om nieuwe misdrijven te voorkomen, de tenuitvoerlegging van een vonnis te verzekeren of informatiebeveiliging te waarborgen. Geen van deze redenen is van toepassing in het geval van Meneer Djemali. In juli 2025 werd de wettelijke limiet van 14 maanden voor voorlopige hechtenis overschreden. Ondanks deze duidelijke schending van de Tunesische wetgeving werd het verzoek om zijn vrijlating op 16 oktober 2025 ten onrechte afgewezen. De volgende zitting is gepland op 24 november 2025.

De gezondheid van Meneer Djemali is tijdens zijn detentie ernstig verslechterd. Hij lijdt aan de ziekte van Horton en heeft voortdurende medische zorgen nodig. Zijn familie meldt dat hij sinds zijn arrestatie meer dan 40 kilo is afgevallen en in overvolle detentieomstandigheden wordt vastgehouden, wat ernstige bezorgdheid oproept over zijn welzijn.

De arbitraire detentie van Meneer Djemali, Meneer Krimi en andere humanitaire hulpverleners is een voorbeeld van de bredere tendens om humanitaire acties in Tunesië strafbaar te stellen.

In het licht van de recente ondertekening van de Verklaring inzake de bescherming van humanitair personeel (september 2025) moet de Tunesische overheid haar internationale verplichtingen nakomen door een einde te maken aan de criminalisering van humanitair werk en door de rechten van humanitaire hulpverleners volledig te respecteren en te beschermen.

Protect Humanitarians betuigt zijn volledige solidariteit met Mustapha Djemali en zijn familie. We blijven in contact met overheden en instanties om te pleiten voor zijn onmiddellijke vrijlating, waarbij we de nadruk leggen op zijn onschuld, hoge leeftijd en verslechterende gezondheidstoestand.

Protect Humanitarians roept op tot het volgende:

• De Tunesische autoriteiten moeten Meneer Djemali en Meneer Krimi onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrijlaten, de toegang tot medische zorg en juridische bijstand verzekeren, ervoor zorgen dat de detentieomstandigheden in overeenstemming zijn met de mensenrechten, en de strafrechtelijke vervolging van humanitaire hulpverleners stopzetten.
• Zwitserland moet zijn inspanningen verdubbelen om te pleiten voor de vrijlating van Mustapha Djemali.
• UNHCR moet zijn inspanningen opvoeren om de vrijheid van Meneer Djemali en Meneer Krimi te bewerkstelligen.
• De Europese Unie moet dringend actie ondernemen en druk uitoefenen op Tunesië om een einde te maken aan de arbitraire detentie van Meneer Djemali en Meneer. Hun arbitraire detentie is een flagrante schending van de mensenrechten en een duidelijke schending van de associatieovereenkomst tussen de EU en Tunesië, die respect voor de mensenrechten als basis heeft. Als de EU niet reageert, ondermijnt dit haar geloofwaardigheid en haar uitgesproken engagement voor de mensenrechten en de bescherming van humanitaire hulpverleners.